Inleiding Maisexpert
Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw heeft snijmais een enorme opgang doorgemaakt in de Nederlandse veehouderij. Vanaf 1970 groeide het areaal aan mais In 10 jaar tijd tot meer dan 200.000 hectare en werd daarmee na gras het grootste voedergewas voor de melkveehouder. Ook voor de rundvleesproductie is mais een belangrijke peiler van de ruwvoervoorziening. In hoeverre mais een bijdrage heeft geleverd aan de stijging van de melkproductie in de afgelopen 50 jaar is moeilijk aan te geven, dat mais hierin een aandeel heeft gehad staat echter buiten kijf.
De voordelen van mais zijn talrijk: Mais levert een hoge DS-opbrengst per hectare, 15 tot 18 ton DS per hectare zijn gebruikelijk en dat is beduidend meer dan de opbrengst van gras.
Mais is een vrij zeker gewas, misoogsten komen zelden voor. Dat betekent uiteraard niet dat dat er nooit iets fout kan gaan; de droogte van 2018 en 2019 zijn hiervan duidelijke voorbeelden.
Mais kan in veel gevallen volstaan met 1 herbicide bespuiting. Andere bespuitingen met fungicide of insecticide zijn zelden noodzakelijk. Daarmee steekt mais gunstig af ten opzichte van veel akkerbouwgewassen.
Een zeer belangrijk voordeel van mais is zijn plaats in het ruwvoerrantsoen. Mais verhoogt voerefficiëntie en daarmee de benutting van eiwit in de koe. De verlaging van het maisaandeel bij derogatie bedrijven van 30- naar 20%, leidde ertoe dat dat de stikstofexcretie in de daaropvolgende jaren aanzienlijk toenam. Een effectieve maatregel om de stikstofuitstoot te reduceren zou dan ook zijn om binnen de derogatie het maisaandeel te verhogen naar 30%. Hiermee wordt ook een bijdrage geleverd aan de kringlooplandbouw, immers er hoeft nu minder zetmeel van “buiten” te worden aangevoerd.
Mais is goed in te kuilen en te bewaren. Wanneer inkuil regels worden nageleefd kan met beperkte verliezen worden gevoerd. Opslag, uitkuil- en voertechnieken zijn de laatste decennia verbeterd.
De maisteelt heeft echter ook negatieve aspecten. De eigenschap dat mais veel mest verdraagt, heeft er in het verleden toe geleid dat op maispercelen in de zandgebieden van Zuid- en Oost-Nederland oneigenlijk veel mest is uitgereden. Wanneer meer mineralen worden aangevoerd dan de plant kan opnemen ontstaat eutrofiëring van het oppervlaktewater. Het instellen van gebruiksnormen en de verplichting voor een vanggewas heeft hierin verbetering gebracht.
Wat betekent mais voor ons dagelijks leven?
We staan er niet altijd bij stil, maar iedereen in de westerse wereld consumeert mais. En daarbij doel ik niet op het blikje van Hak met suikermais of de popcorn in de Efteling. Nee mais zit in veel meer dagelijkse voeding en andere producten verwerkt en dat realiseren we ons amper. Mais is een belangrijke bouwsteen voor tal van producten die wij dagelijks eten. Mais zit in het rantsoen van koeien, varkens en kippen en is daarmee een bouwsteen voor:
- zuivelproducten zoals melk, kaas etc.
- vlees, en vleesproducten zoals snacks en worst
- eieren
Bepaalde soorten korrelmais kunnen als basis dienen voor de productie van:
- brood en deegwaren
- pasta’s
- bier en whisky
Ook wordt maismeel vaak toegevoegd aan:
- margarine
- druivensuiker
- kindervoeding
En dan is er nog de industrie die vaak gebruikt maakt van maisgrondstoffen. Hierbij kunnen
we noemen:
- papier- en kartonindustrie
- lijm
- farmaceutische industrie
- zeep
- autobanden
- methaanproductie in biogasinstallaties
- kunststoffen zoals wegwerp bekertjes
Kortom de inzet van mais is zeer divers. En in bijna ieders leven direct of indirect aanwezig.

Foto: W&B Denekamp de beginjaren van de maisoogst