Geïntegreerde gewasbescherming

EcoRobotix ARA in mais

Drinkwaterbedrijven kampen met een steeds hogere inspanning om het geleverde water vrij te houden van residuen van gewasbeschermingsmiddelen uit de landbouw. Echter ook  resten van medicijnen, die in het riool terechtkomen en de zuiveringsinstallatie voor een groot deel ongehinderd kunnen passeren, vormen een steeds groter probleem. Voor de landbouw betekent dit dat het aantal beschikbare middelen zal afnemen. Reden temeer dus om actief te zoeken naar biologische alternatieven en technieken die de hoeveelheden van de toegepaste middelen beperken.

afb. EcoRobottix ARA (foto Abemec)

Op de jaarlijkse Praktijkdag, georganiseerd door WUR Open Teelten en Stichting Proefboerderij Wijnandsrade werd aandacht besteed aan de Eco Robotics ARA.  Een spuitmachine die een besparing van gewasbeschermingsmiddelen tot wel 95% kan realiseren.  De machine is uitgerust met camera’s die communiceren met software die het gewas herkent en al het andere “groen” tot onkruid rekent. De software stuurt de spuitdoppen aan die pleksgewijs herbiciden doseren.  Dit gaat met een precisie van vlakjes van 6 bij 6 centimeter. Met een werkbreedte van 3 x 2 meter met op iedere 4 centimeter een spuitdop, heeft de machine een capaciteit van 2,5 tot 3 hectare per uur. Naast het voordeel van de besparing op de middelen is er ook minder onderdrukking van het gewas en wordt drift voorkomen.

De eerste EcoRobotix ARA in Nederland werd aangeschaft in 2022 door Profytodsd in Creil. Afgelopen jaar werd al ruim 3000 ha in Nederland bespoten met 11  EcoRobotix ARA machines, waaronder ook mais.

afb. camera’s onder de kap van EcoRobotix (foto HAS&S)

Mechanische onkruidbestrijding in mais

Machines voor mechanische onkruidbestrijding worden verder geperfectioneerd. Het zijn vaak kleine aanpassingen aan de apparatuur die het verschil maken. Mechanische onkruidbestrijding blijft precisiewerk en vergt meer tijd dan een chemische onkruidbestrijding. Een goed uitgevoerde mechanische onkruidbestrijding kan echter rendabel zijn. Allereerst wordt bespaard op het gebruik van chemische middelen en ten tweede kan een meeropbrengst worden gerealiseerd. De chemische bestrijding zorgt voor een tijdelijke remming op de ontwikkeling van de mais waardoor er een opbrengstderving plaatsvindt. Dit laatste aspect wordt nog weleens onderschat; cocktails van vier tot vijf middelen leveren een schoon perceel, maar hebben een negatieve invloed op de maisopbrengst. In 2016 werden op de Marke opbrengstdervingen gemeten van 3 tot 6% ten opzichte van een een gedeeltelijke mechanische onkruidbestrijding. Een geheel of gedeeltelijk mechanische onkruidbestrijding leidt tot minder vervuiling van grond- en oppervlaktewater.

Egaal zaaibed

Mechanische onkruidbestrijding begint bij een mooi egaal zaaibed. Bij een egaal zaaibed kan bijtijds worden begonnen met de wiedeg en wordt voorkomen dat kluitvorming een onregelmatige opkomst geeft. Een gelijkmatige opkomst zorgt er bovendien voor dat sneller in de rij geschoffeld of geëgd kan worden.

Wiedeggen voor opkomst

Mais wordt gezaaid op 5 cm. diepte. Dat betekent dat het gemiddeld een week tot 10 dagen duurt voordat de mais boven staat. De onkruidzaadjes zitten meestal minder diep, op 1 à 2 cm en komen daardoor eerder boven. Vandaar dat voor opkomst volvelds breed wiedeggen effectief is. We pakken dan de onkruiden in het zgn. “witte draadjes stadium”. Door een tweede keer te eggen – na 1 à 2 dagen – pakken we de kiempjes die we bij de eerste beurt hebben gemist. Van belang is dat de machine goed is afgesteld zodat we de maiskiem niet raken.

afb. Treffler wiedeg

Mechanische onkruidbestrijding na opkomst

Na opkomst kan zowel met een wiedeg of schoffelmachine tussen de rij of met de wiedeg volvelds worden gewerkt. Doordat de tanden van de Treffler wiedeg niet vast maar scharnierend aan het systeem zijn bevestigd en nauwkeurig kunnen worden afgesteld via een centrale hydraulische cilinder vanaf de tractor, worden de maisplantjes weliswaar geraakt maar blijven intact. Vanaf een stadium van 3 tot 4 blaadjes is het mogelijk om met bijvoorbeeld de Treffler wiedeg volvelds ook in de rij te werken. Met een gewone wiedeg bestaat dan de kans op beschadiging van plantjes of dat bij grovere grond  dat maisplantjes worden onder geduwd; onder kluitjes terecht komen. Door de tanden boven de rij op te tillen kunnen we langer doorgaan met wieden in de rij.

afb. tandlichter Treffler (foto Treffler M@M)

Schoffelen tussen de rij en wieden in de rij

Vanaf 5 blaadjes kan ook worden gewerkt met schoffelmachine / wiedeg in en tussen de rij. Deze machine, zoals de schoffelmachine van Steketee, is optioneel uitgerust met vingerwieders om ook het onkruid in de rij te pakken. De Steketee-schoffelmachine beschikt bovendien optioneel over een IC-Light-camera, deze herkent de rijen in het gewas. Met de IC-Light-camera is het zelfs mogelijk om ook bij schemer en `s nachts te werken. De machine bewerkt tot 12 rijen met een rijafstand van 75 cm. De Combi-elementen zijn gemonteerd op een profielwerkbalk. Ze zijn uitgevoerd met verende tanden met ganzenvoet om tussen de rijen te werken en beschermschijven om gewasschade te voorkomen. De vingerwieders werken intra-rij om onkruid binnen de gewasrijen te verwijderen. Ook is het mogelijk om de machine van section control met hydraulisch hefbare elementen te voorzien zodat ook de geren volledig uitgeschoffeld kunnen worden.

De effectiviteit van mechanische onkruidbestrijding in de rij valt of staat bij de precisie van de zaai. Hoe strakker het zaaibeeld hoe nauwkeuriger de mechanische onkruidbestrijding. Immers bij een rechte zaailijn kan de schoffel en de wiedvinger dichter bij de plant komen. In de schets hierboven wordt dat duidelijk weergegeven.

afb. Steketee schoffelmachine

Subsidie geïntegreerde gewasbescherming

Kijk voor informatie omtrent subsidie geïntegreerde gewasbescherming op https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/geintegreerde-gewasbescherming